Zaman Yolculuğunu Araştırma Merkezi © 2005 Cetin BAL - GSM:+90 05366063183 -Turkey/Denizli
Temel Parçacıklar ve Etkileşimlerinin Standart Modeli
Standart model, kuantum kuramının, şiddetli etkileşimler kuramıyla (kuantum kromodinamiği ya da QCD) zayıf ve elektromanyetik etkileşimlerin birleşik kuramını içeren kısmını tanımlamak için kullanılan terimdir. Kütleçekimi (gravitasyon), standart modelin bir parçası olmamasına karşın, temel etkileşimlerden biri olduğu için bu şemada yer almıştır.
|
||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Spin, parçacıkların iç açısal momentumudur. Spin, açısal momentumun kuantum
birimi olan 
cinsinden ifade edilebilir.
Elektrik yükü, protonun yükü cinsinden ifade edilir.
SI birim sisteminde protonun elektrik yükü 1,6x10-19 coulomb’dur.
Parçacık fiziğinde kullanılan enerji birimi, bir elektronun 1 Voltluk potansiyel farkından geçtiğinde kazandığı enerji miktarı olan “elektron-volt” tur. (eV). Kütleler,
cinsinden ifade edilebilir.
Proton’un kütlesi Kg.
-
|
BOZONLAR |
Kuvvet taşıyıcıları Spin=0,1,2,... | |||||
| Birleşik Elektrozayıf spin=1 | Kütle GeV/c2 | Elektrik yükü | Şiddetli ya da renk spin=1 | Kütle GeV/c2 | Elektrik yükü | |
| g foton | 0 | 0 | g gluon | 0 | 0 | |
| W- | 80.6 | -1 | ||||
| W+ | 80.6 | +1 | ||||
| Z0 | 91.16 | 0 | ||||
Renk Yükü
Her kuark, “renk yükü” olarak da adlandırılan üç cins “şiddetli yük” ten birimi taşır. Bu yüklerin görünür ışıktaki bildiğimiz renklerle hiçbir ilişkisi yoktur. Gluonlar için 8 olası renk yükü vardır. Aynı elektriksel olarak yüklü parçacıkların foton alış-verişi yoluyla etkileşmeleri gibi, şiddetli etkileşimlerde renk yüklü parçacıklar gluon alış-verişinde bulunurlar. Leptonlar, fotonlar, W ve Z bozonları renk yüküne iye değildirler. Dolayısıyla aralarında şiddetli etkileşimler olmaz. Kuarklar ve gluonlar birbirlerinden ayrılamazlar, bunlar renk-yüksüz hadronlar içine hapsolmuşlardır. Bu sürekli hapis, renk yüklü parçacıklar arasındaki ardarda gluon alış-verişinden kaynaklanır.
Renk Hapsi
Renk yüklü parçacıkları (kuarklar ve gluonlar) birbirlerinden ayırmaya çalıştığımızda, aralarındaki renk kuvveti sabit bir değere yaklaşır ve renk-kuvvet alanında depolanan enerji artar. Bu enerji, sonunda fazladan kuark-antikuark çiftlerine dönüşür (aşağıdaki şekillere bakınız). Sonunda ortaya çıkan bu parçacıklar (mezonlar ve baryonlar), hadron olarak adlandırılan renk-yüksüz parçacıklardır.
İkincil Şiddetli Etkileşimler
Renk-yüksüz proton ve nötronların çekirdeği oluşturmak için şiddetli bağlanmaları, onların renk-yüklü bileşenleri arasındaki ikincil şiddetli etkileşimi sonucudur. Bu etkileşim türü, elektriksel olarak yüksüz atomların molekülleri oluşturmak üzere bağ yapmasını sağlayan ikincil elektriksel etkileşimlere benzer. Bu, hadronlarr arasındaki mezon alış-verişi olarak görülebilir.
| Fermiyonik Hadronlardan Bazıları | |||||
Baryonlar qqq ve Antibaryonlar
 |
|||||
| Sembol | Ad | İçerdiği Kuarklar | Elektrik yükü | Kütle GeV/c2 | Spin |
 |
proton | uud | 1 | 0,938 | 1/2 |
 |
anti-proton |
 |
-1 | 0,938 | 1/2 |
 |
nötron | udd | 0 | 0,938 | 1/2 |
 |
lambda | uds | 0 | 1,116 | 1/2 |
 |
omega | sss | -1 | 1,672 | |
|
Etkileşim |
Gravitasyonel |
Zayıf |
Elektromanyetik |
Ş i d d |
e t l i |
| Özellik | (Elektrozayıf) | Temel | İkincil | ||
|
Etki: |
Kütle-Enerji | Tad | Elektrik Yükü | Renk yükü | İkincil Şiddetli Etkileşimler notuna bakınız |
|
Etkilenen parçacıklar |
Hepsi |
Kuarklar, Leptonlar |
Elektriksel olarak yüklü | Kuarklar, Gluonlar | Hadronlar |
|
Taşıyıcı parçacıklar: |
Graviton (henüz gözlenmedi) | W+ W- Z0 | g | Gluonlar | Mezonlar |
|
Şiddet: aralarında 10-18 m mesafe bulunan iki u kuark için aralarında 3x10-17 m mesafe bulunan iki u kuark için (elektromanyetik kuvvetin şiddetine oranla) Çekirdekte bulunan iki proton için |
10-41
10-41 10-36 |
0,8
10-4
10-7 |
1
1
1 |
25
60
Hadronlara uygulanamaz |
Kuarklara uygulanamaz
20 |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Madde ve Antimadde
Her parçacık türü için ona karşılık gelen bir de karşıt (anti) parçacık
vardır. Anti-parçacık, karşılık geldiği parçacığın sembolünün üzerine çekilen
bir çizgi ile gösterilir. Madde ve anti-madde özdeş kütle ve spine fakat karşıt
yüklere iyedirler. Bazı elektriksel olarak yüksüz parçacıklar (örneğin
Z0,
g
ve hc=
, fakat
değil) kendi kendilerinin anti-parçacıklarıdır.
Hiçbir yazı/ resim izinsiz olarak kullanılamaz!! Telif hakları uyarınca bu bir suçtur..! Tüm hakları Çetin BAL' a aittir. Kaynak gösterilmek şartıyla siteden alıntı yapılabilir.
The Time Machine Project © 2005 Cetin BAL - GSM:+90 05366063183 -Turkiye/Denizli
Ana Sayfa /index /Roket bilimi /
E-Mail /CetinBAL/Quantum Teleportation-2
Time Travel Technology /Ziyaretçi Defteri /UFO Technology/Duyuru