|
Kuantum Fiziğinin Öyküsü
Belki de hiçbir kuram, kuantum fiziği kadar bir yüzyıla böylesine
belirgin bir damga vurmamıştır. 1900 yılında Max Planc'ın karacisim
ışımasını kuantumlanmış enerji yayımıyla açıklamasının fizikte yarattığı
devrim, temposundan hiç yitirmeden 20. yüzyıl boyunca yeni kuşak bilim
adamlarının olağanüstü düşünce ürünleriyle zenginleşerek sürdü. Bugün
eriştiğimiz bilgi düzeyini, farkında olalım ya da olmayalım yaşamımızı
etkileyen, kolaylaştıran pekçok uygulamayı, işte bu bilim öncülerine
borçluyuz. Geçtiğimiz yüzyılın en önemli düşünsel başarılarından biri de,
atomaltı ölçekteki enreni inceleyen kuantum mekaniğinin tersine, kozmos
ölçeğinde etkili kütle çekimi betimleyen genel görelilik. Birbirleriyle
uyuşmamalarına karşın bu iki kuram,birbirlerini tamamlayarak geliştiler.
Belki de önümüzdeki yıllarda, bu kuramları özdeşleştirmek için sürdürülen
çabalar meyvelerini verecek ve insanlık doğanın, evrenin işleyişi konusunda
yepyeni bir anlayışa kavuşacak.
1897
Pieter Zeeman- Joseph John Thomson
Zeeman, ışığın bir atom içindeki yüklü parçacıkların hareketi sonucu
yayımladığını buldu; Thomson'da, elektronu keşfetti. |
|
1900
Max
Planck
Karacisim ışımasını kuantumlanmış enerji yayımı ile açıkladı.
Kuantum kavramı böylece doğmuş oldu. |
|
1905
Albert Einstein
Dalga özellikleri olan ışığın aynı zamanda, daha sonra foton diye
adlandırılacak olan belirli büyüklükte enerji paketinden oluştuğunu
ileri sürdü. |
|
1911-1913
Ernest Rutherford - Niels Bohr
Rutherford, atomun çekirdek modelini oluşturdu (1911). Bohr ise
atomu bir gezegen sistemi gibi betimledi. Ayrıca durağan enerji
durumları kavramını ortaya attı. Hidrojenin tayfını açıkladı (1913).
Günümüzde geçerli olan modele göreyse atomlar, çapı cm'nin yüzmilyonda
biri olan bir elaktron bulutundan ve bunun çapıda yüzbin kez küçük bir
çekirdekten oluşuyor. Çekirdek, (+) elektrik yüklü protonlardan ve
yüksüz nötronlardan oluşur. Çekirdeğin çevresinde proton sayısı kadar
(-) yüklü elektronşların kütlesi, protonlarınkinden 2000 kez küçüktür. |
1914
James Franck- Gustav Hertz
Bir elektron saçılım deneyiyle durağan durumların varlığını
doğruladılar. |
1923
Arthur Kompton
X-ışınlarının elektronlarla etkileşmelerinde minyatür bilardo
topları gibi davrandıklarını gözlemledi. böylece ışığın parçacık
davranışı hakkında yeni kanıtlar ortaya koydu. |
1923
Louis de Broglie
Madde parçacıklarınında dalga davranışı yaptıklarını öne sürerek
dalga-parçacık ikiliğini genelleştirdi. |
|
1924
Satyendra Nath Bose- Albert Einstein
Karacisim ışımasını kuantumlanmış enerji yayımı ile açıkladı.
Kuantum kavramı böylece doğmuş oldu. |
|
1925
Wolfgang Paoli
Karacisim ışımasını kuantumlanmış enerji yayımı ile açıkladı.
Kuantum kavramı böylece doğmuş oldu. |
1925
Werner Heisenberg-Max Born- Pascual Jordan
Kuantum mekaniğinin ilk biçimi olan matris mekaniğini geliştirdiler
ve kuantum alan kuramı yolunda ilk adımı attılar. |
1926
Erwin Schrödinger
Kuantum fiziğinin, "dalga mekaniği" diye adlandırılan yeni bir
betimlemesini geliştirdi. Yeni kavram daha sonra "Schrödinger
Denklemi" diye adlandırılan, bilimin en önemli formüllerinden birini
de kapsıyordu. |
|
|
1926
Enrico Fermi - Paul A. M. Dirac
Kuantum mekaniğinin parçacıkları soymak için yeni bir yola
gereksinme duyduğunu belirlediler. "Fermi-Dirac İstatistiği", katıhal
fiziğine kapıyı araladı. |
1923
Dirac
Işığın kuantum kuramı üzerine çok önemli bir makale yayınladı. |
|
1927
Werner Heisenberg
Bir parçacığın aynı zamanda hem konumunu hem de hızını ölçmenin
olanaksız olduğunu gösteren ünlü "Belirsizlik İlkesi"ni açıkladı. |
1928
Dirac
Elektronun, karşı maddenin varlığını da öngören relativistik bir
kuramını ortaya koydu. |
1932
Carl David Anderson
Karşımaddeyi keşfetti. Bu parçacık, pozitron adı verilen bir
antielektrondu. |
1934
Hideki Yukava
Çekirdek kuvvetlerinin, mezon denen ağır parçacıklarca iletildiği
düşüncesini ortaya attı. Bunların elektromanyetik kuvvete aracılık
eden fotonlarla benzer işlev yaptığını öne sürdü. |
1946-1948
Isidor I. Rabi- Willis Lamb- Polykard Kusch
Dirac kuramında tutarsızlıklar keşfettiler. |
|
|
1948
Richard Feyman- Julian Schwinger- Sin Itiro
Tomonaga
Kuantum elektrodinamik denen ve fotonlarla elektronların
etkileşimini anlatan ilk eksiksiz kuramı geliştirdiler. Kuram, Dirac
kuramındaki tutarsızlıkları açıkladı. |
1957
John Bordeon- Leon Cooper- Robert Schrieffer
Elektronların, kuantum özellikleri dirençsiz hareket olanağı veren
çiftler oluşturabildiklerini gösterdiler. Bu, süperiletkenlerin sıfır
elektrik direncini açıkladı. |
1959
Yakir Aharanov- David Bohm
Bir manyetik alanın elektron kuantum özelliklerini klasik fiziğin
yasakladığı bir biçimde etkilediğini öne sürdüler. "Aharanov-Bohm
Etkisi", 1960 yılında gözlendi ve akla gelmedik pek çok makroskobik
etkinin gizli işaretlerini verdi. |
1960
Theodore Maiman
Charles Townes, Arthur Schawlaw ve diğerlerinin daha önce yapmış
oldukları çalışmaları ileri götürerek, pratik kullanımlı ilk lazeri
geliştirdi. |
1964
John S. Bell
"Bell belirsizlikleri" denen deneysel bir testle kuantum
mekaniğinin bir sistem için en eksiksiz tanımı verip vermediğinin
sınanabileceğini söyledi. |
|
1964
Murray Gell-Mann
Madde parçacıklarını oluşturan ve kuark adı verilen temel
parçacıklarla ilgili bir model geliştirdi. Kuarkların varlığı 1969
yılında deneysel olarak açıklandı. |
1970
1970'ler
Parçacık fiziğinin, maddenin dört temel kuvvet aracılığıyla
etkileşen kuark ve leptonlardan oluştuğunu söyleyen standart modelin
temelleri atıldı. Kuark modeli temelinde, şiddetli çekirdek
etkileşimlerini betimleyen "Kuantum Renk Dinamiği" kuramı
geliştirildi. |
1982
Alain Aspect
Bell eşitsizliklerini deneysel bir sınavıyla kuantum mekaniğinin
eksiksiz bir anlatım olduğunu gösterdi. |
1995
Eric Cornell - Wolfgang Ketterle - Carl
Wieman
Mutlak sıfırın (-273 C) yalnızca milyonda bir derece üzerine kadar
soğutulmuş metalik atom bulutlarını tekbir kuantum durumuna
hapsederek, 70 yıl önce kuramsal varlığı öne sürülen Bose-Einstein
Yoğuşması'nı oluşturdular.Bu başarı, atom lazeri ve süper akışkan
gazlar gibi pratik uygulamalar için yolu açtı. |
Hiçbir
yazı/ resim izinsiz olarak kullanılamaz!! Telif hakları uyarınca
bu bir suçtur..! Tüm hakları Çetin BAL' a aittir. Kaynak gösterilmek şartıyla siteden
alıntı yapılabilir.
The Time Machine Project © 2005 Cetin BAL - GSM:+90 05366063183 -Turkiye/Denizli
Ana Sayfa / İndex / Ziyaretçi
Defteri /
E-Mail / Kuantum Fiziği /
Time Travel Technology /
Kuantum Teleportation /
Duyuru
/ UFO Technology
Roket bilimi /
CetinBAL
/Astronomy
|
|