Zaman Yolculuğunu Araştırma Merkezi © 2005 Cetin BAL - GSM:+90 05366063183 -Turkey / Denizli
Kuantumu
anlamaya çalışmak üzerine denemeler (1)
1. Temelde kuantum denen şey aynı anda hem dalga hem parçacıktır.
2. Fakat ölçmeye veya gözlemlemeye kalkarsanız ya dalgayı ya da parçacığı
bulursunuz. İkisi aynı anda saptanamazlar!
3. Dalga ve parçacığı aynı anda net bir şekilde saptayamama durumu,
Heisenberg’in ünlü belirsizlik İlkesinin özüdür.
Bu olgu, tıpkı koca bir kazan çorba içindeki şeyler gibi, hiçbir şeyin sabit
ve tam ölçülemediği, belirsiz sanki hayaletvari, kolay kolay anlaşılamayacak
olma olgusunu Newtoncu determinizmdeki her şeyin sabit, belirli ve
ölçülebilir olma olgusunun yerine koymuştur.
4. Bu durumda ya elektron parçacık konumundaysa onun kesin durumunu, ya da
dalga konumundaysa momentumunu (hızını) ölçebiliriz. Gerçeklikle ilgili her
şey bir olasılıktır ve öyle kalmaya da mahkumdur.
Örnek: Dalgınlık anlarımızda birbirine bağlı birçok his bazen görüntü
oluşur, bunların ayırımına varamayız, öylesine geçerler. Gözümüz dalmıştır
sanki. Bir düşünceye odaklandığımızda ise yalnızca o düşünce oluruz. Bir
yandan düşünüp bir yandan dalmamız mümkün değildir. Düşünmeye başladığımız
anda dalga hareketi çöküşe uğrar.
5. Elektronların çoğu ve atomaltı varlıklar ne tam anlamıyla parçacık, ne de
dalgadırlar. Onlara daha muğlak bir karışımla “dalga paketi” diyebiliriz.
6. “Tamamlayıcılık Prensibi”, varlığın iki türlü tanımı da birbirini
tamamlar ve “tek bir paketten” çıkmış olur. Temel varlığın şu ya da bu
şekilde görülmesi koşulların tümüne bağlıdır. (Herhangi birinin o varlığa
bakıyor olup olmadığı, ne zaman ve niçin baktığı gibi koşullar)
Sir W.Bragg, “Temel parçacıklar, pazartesi, çarşamba ve cumaları dalga,
Salı, Perşembe ve cumartesileri parçacık gibi görünüyorlar” diyerek
şaşkınlığımızı şakaya tahvil ediyor.
7. Hem dalga hem de parçacık aynı derecede varlığın temel unsurudur; yani
her biri maddenin beliriş yollarından biridir ve maddeyi birlikte oluşturur.
8. Kuantum kuramı; hareketi, kesintiye uğramış bir dizi sıçrama diye
tanımlar. Bu onun fizikte yapmış olduğu en belirgin kavramsal değişikliktir.
Max Planck, tüm enerjinin bir spektrum içinde akımlar halinde sürekli
akmayıp, “kuanta” denilen paketler içinde ışınlar yaydığını buldu. Niels
Bohr ise elektronların, süreksiz kuantum sıçramaları şeklinde bir enerji
durumundan diğerine atladıklarını gösterdi.
Film şeridindeki karelerin sunuluşundaki ardı ardına sıralanış, yukarıdaki
ifadeyi andırmaktadır. Atomaltı parçacıklar belki daha doğal gelen bir
sıralanış içindeki planı yok sayıp 2-3 sonraki kareye sıçrıyor olabilirler.
9. Bu kesintili yolda “gerçekliğin” sabit bir edimsellikten değil,
bilebileceğimiz bir takım edimsellik olasılıklarından ibaret olduğu dünyada,
bir parçacığın hareketini ne kadar derinden incelerseniz o denli anlaşılması
zor hale gelir. “Anlaşılmazlık” kuantum hareketinin en büyük sorunudur; daha
büyük sorun ise bütün o kayıp olasılıkların nereye gittiğidir!
10. Doğanın türlü olasılıklarından biri hangi aşamada ve niçin , kendini
“gerçek şeyler” dünyasında sabitler?
Olasılık dalgası görünümündeki bir elektron bir yörüngeden diğerine geçmeye
niyetlendiğinde, gelecekteki durağanlığına yönelik, sonunda yerleşebilme
olasılığı olan tüm yörüngelerin nabzını aynı anda ölçer!
Bu yoklama mahiyetinde etrafa gönderilen dokungaçlara sanal geçişler denir.
Elektronun sonunda geçtiği kalıcı evine ise "gerçek geçiş" deniyor.
11. “Sanal geçişler” enerji tutmazlar ve bu yüzden de enerjiyi daha ileri
gitmeden tersine çevirirler. (Yukarıda dokuzuncu maddedeki “bütün kayıp
olasılıklar” tanımı sanal geçişler için kullanılan bir ifade.)
12. “Çok dünya” kavramı, her birinde bir versiyonumuzu bulabileceğimizi ve
bu farklı versiyonların farklı olaylar zincirinin gelişmesini sağladığını
öne sürer. “hiçbir kayıp olasılık yoktur!” Bunun izlerini evrimin mucizevi
ilerleyişinde görebiliriz. Az ömürlü iki mutasyon uzun ömürlü (asıl geçiş)
bir melez oluşturabilir. Biz insanlar büyük bir olasılıkla böyle iki “sanal
türün” melez birleşmesinden oluştuk.
13. Eğer tüm potansiyel şeyler tüm yönlere doğru sonsuz olarak uzanıyorsa
bunlar arasında bir ayrılık olabilir mi? Bütün şeyler ve bütün anlar her
noktada birbirleriyle temas halindeler; “tüm bu sistemin BİRliği onu
mükemmel kılmıştır. Parça bütünde ve bütün her bir parçadadır. Zaman ve
mesafeler anlam yitirirler. Kuantum şu ana kadarki en büyük kavramsal meydan
okumadır.
14. Gözlemlenmemiş kuantum olayı, gözlemlenmiş olandan tamamıyla farklıdır.
Schrödinger’in Kedisi; Gözlenmeden önce dar iki yarıktan aynı anda gizemli
bir biçimde geçmeyi başaran görünmeyen foton ışınları, biz gözlemlediğimizde
ya birinden ya ötekinden geçmeyi seçerler ve biz bakarak kediyi öldürürüz!
Kısaca, sonsuz ve çok olasılıklı kuantum dalga fonksiyonu görüldüğü (ya da
kaydedildiği) anda tek ve sabit bir gerçeklik olarak çözünür. Biz
baktığımızda dalga fonksiyonu neden çöker? (cevabı fizikçiler tarafından
şimdilik bilinmiyor!)
15. Kuantum fiziğinde bir şeyin varlığının onun tüm çevresine bağlı olma
durumuna “bağlamsallık” denir. “Durum içindeki hakikat!”
16. Gözlemci, gerçeği yaratmaz. Dalga fonksiyonu içinde zaten var olan bir
olasılığa “somut bir şekil” verir. Görünür hale getirir.
17. Yeni fizikte ifade edilen temel gerçekliğin davranış biçimiyle ilgili
bir şey, bizden neredeyse tüm bilinç sorunsalını gözden geçirmemizi talep
eder. Ve bu yalnızca kendimizle ilgili değil evrendeki tüm şeyleri
kapsamalıdır.
18. “Ya insan biricik değilse?” Bilinçli oluşumuzu evrendeki diğer şeyler ve
yaratıklarla, belki de evrenin kendisiyle paylaşıyorsak?
Acaba biz insan varlıklar bildik Batı geleneğinin ileri sürdüğü gibi diğer
bütün şeylerden farklı mıyız yoksa bizim bilincimiz evrendeki diğer
şeylere/şeylerle süreklilik mi kazandırıyor/kazanıyor?
Oysa gerçeklik hem dalgaları (ilişki) hem de parçacıkları (bireysellik)
kapsar.
19. David Bohm’a göre; bir noktaya yoğunlaşmış düşünce, elektronun parçacık
yönü, ilham ise dalga yönü gibidir, ikisini aynı anda deneyimleyemeyiz.
20. “Bose-Einstein Yoğunluğu”: Belli bir çizginin üstünde enerji pompalanan
moleküllerin birlik içinde titreşim yaydıklarını göstermiştir. Kendilerini
olabilecek en düzenli yoğun dönem konumuna sokuncaya kadar devam ederler.
21. Bose-Einstein Yoğunluğu’nun en önemli özelliği; düzenli bir sistem
oluşturan parçaların yalnızca bir bütün olarak davranmaları değil “bir bütün
oluşturmalarıdır”. Her parçanın kimliği öyle bir birleşime uğrar ki kendi
bireyselliklerini tamamıyla yitirirler.
22. Bilinçliyi bilinçli olmayandan ayıran şey, nöron bileşenleri arasındaki
B-E Yoğunluğudur.
23. Bir iş esnasında durup dalgınlıkla geçirdiğim anlar bilincin sınır
bölgelerinde “zihnin alacakaranlığı” denen bölgede bulunurum. Ve bir çok
olasılığı birinin üzerinde özellikle durmaksızın seyrederim/yaşarım. Bir an
gelir bedenimde meydana gelen rahatsızlık beni yoğunlaşmaya kışkırtır.
Gerilimden kurtulmak için yoğunlaşır ve bir seçim yaparak “olası düşüncenin
dalga fonksiyonunu çökertirim.”
24. Yani insan özgür iradeye sahiptir. Bedenimin rahatsızlık durumu,
yalnızca seçim yapmamı gerektirdi; seçimin kendisi özgürdü. Rahatsızlık,
seçimimin ne olacağının bağlayıcı ya da yönlendiricisi değildi.
25. Kuantum işlemlerinde, bir şeyin olabilme olasılığı, onun olabilmesi için
gerekli enerjinin miktarıyla ilgilidir.
Bana ''kuantum'' bir örgü makinasından çıkan iplikmiş
gibi geliyor. Elimizde tek bir sonsuz iplik "zaman" var. Ve biz bu ipliği
örersek, bir ilmeğin üzerine başka bir ilmek gelecek ve sonraki sırada da
ilmekler yer değiştirecek. Bu olayın çok hızlı olduğunu düşünürsek; dalga ve
parçacık da bizim üst üste gelen ilmeklerimiz olursa, elimize bir büyük bir
kumaş geçer. Bizde bu kumaş "madde" üzerinde var oluruz.
Sanırım biraz anlamsız oldu bu, ama demek istediğimin anlaşıldığını
umuyorum.
Kaynak: Sibel Atasoy'a ait 2004 tarihli bir makaleden alınmıştır.
Hiçbir yazı/ resim izinsiz olarak kullanılamaz!! Telif hakları uyarınca bu bir suçtur..! Tüm hakları Çetin BAL' a aittir. Kaynak gösterilmek şartıyla siteden alıntı yapılabilir.
The Time Machine Project © 2005 Cetin BAL - GSM:+90 05366063183 -Turkiye/Denizli
Ana Sayfa /index /Roket bilimi /
E-Mail /CetinBAL/Quantum Teleportation-2
Time Travel Technology /Ziyaretçi Defteri /UFO Technology/Duyuru