Zaman Yolculuğunu Araştırma Merkezi © 2005 Cetin BAL - GSM:+90 05366063183 -Turkey/Denizli
TERSİNMEZLİK KESİKLİLİK VE ZAMAN
(zaman kavramına nasıl varıyoruz?)
Evreni ve doğayı bir süreçler bütünü olarak düşünürsek,-ki zaman kavramıyla anlatmak istediğimiz bu süreçlerdir-tüm bu süreçleri ikiye ayırabiliriz: tersinir süreçler ve tersinmez süreçler.Tersinir süreçler için termodinamikte yapılan tanım şöyledir:(hemen belirtmeliyiz ki bu tanım,bu yazıdaki tersinir süreç kavramı için yeterli değil ama bununla yetinmek durumundayız)
Sisteme etkiyen dış parametrelerin bu süreçteki değişimi tersi yönde geliştiğinde sistemin geçirdiği değişim de tersi yönde gelişiyorsa bu tersinir bir değişim (süreç) dir.Aksi durumda tersinmez süreçler söz konusudur. Tersinir süreçlerin olanaksızlığı şu iki yönden ele alınabilir: Evren için süreçlerin bu tür bir guruplanmasından bahsedemeyiz çünkü evren düşünebildiğimiz en geniş sistemdir.Dolayısıyla evrene etkiyen dış parametrelerden bahsedemeyiz. Evreni oluşturan alt sistemler için ise genelde tersinir süreçler söz konusu değildir.Çoğu zaman sistemlerin, dış parametreler ilk duruma gelse bile(-ki tüm dış parametrelerin orjinal durumuna dönmesi söz
konusu olamaz),bir evrimi söz konusudur.
Zaten zaman kavramına varabilmemizi sağlayan bu tersinmez gelişimlerdir.Eğer bu tersinmez gelişimler olmasaydı sadece o sisteme bakarak zaman kavramına varamazdık,ya da vardığımız zaman kavramı bugünkü anladığımız anlamda tek yönlü değil çok yönlü olurdu.
Herakleitos un (i.o. 540-480) "aynı ırmakta iki kez yıkanamayız.İkinci kez girdiğimizde bu ırmak büsbütün başka bir ırmaktır artık."ve" her şey akar." sözlerinde de değinilen budur. Benzer şekilde Demokritos da (i.o. 460-370) kesiklilik fikrinin temelini bulabiliriz.Uzayın kesikliligini anlatan atom un temelleri ondadır.Varolanlar sonlu boyuttaki yapılardan (atom ya da daha temelparçacıklar) oluşmuştur ve varolanların değişimi de bazı temel, sonlu süredeki süreçler ile olur.Yani uzay gibi zaman da kesiklidir.Tesbit edebildiğimiz bir en küçük zaman vardır.Nasıl ki boyutsuz şeylerden boyutlu şeyler elde edemezsek, hiç zaman almayan süreçlerden
de(!)belli bir zaman aralığında oluşan süreçlere varamayız. Bu noktada tersinmezlik ve kesiklilik arasında şöyle bir ilişki kurabiliriz.Sisteme belirli-ve sonlu-değerde bir etki verdiğimiz de sistem tersinmez bir değişim geçirir.Eş değişle sistemde tersinmez bir süreç başlatmak için sisteme sonlu bir değerde-ve belli bir esik değerinden büyük-bir etki vermeliyiz.Verdiğimiz her etki sistemde bir değişiklik yaratmaz-ya da sistemde yarattığı değişimler tersinirdir-ki değişim olmadan zaman kavramına varamayız.Bu konuda soyut bir örnek şöyle olabilir:(gerçek evrenden oldukca uzak olmasına rağmen temel olması bakımından önemli)
A sistemi ve sisteme etki eden tek dış parametre - a - olsun.Düşünebildiğimiz en büyük sistem A sistemi ve çevresinden oluşsun ve çevresinin A ya etkisi sadece-a- parametresi ile tanımlanabilsin.Çevresinin A ya etkisi olmadan A nın kendi içinde bazı değişimler geçirdiğini düşünebiliriz (ya da a sabit olduğunda).Bu değişimler tersinir olarak düşünülebilir.Bu durumda A nın durumunu anlatan a1,a2,a3,... parametreleri çeşitli değerler alabilir ama bu değerler sistemin evrimini anlatabilecek
kadar düzenli değildirler.Yani A ve çevresinden oluşan sistem için zaman söz konusu değildir. -a- tek dış parametresi yavaş yavaş değişmeye başladığında; a1,a2,a3,...sistem parametrelerinin değişimi ancak -a- nın belli bir değerinden sonra A nın evrimini anlatabilecek kadar düzenli hale gelirler.
Bu durumda a1,a2,a3,... iç parametrelerindeki değişime bakarak sistemin değişimine ve dolayısıyla zaman kavramına varabiliriz.Bu noktada sistemde tersinmez bazı değişimler söz konusudur. Bu soyut örneğin fizikteki görünümü olarak şu düşünülebilir: Termodinamikte, kapalı bir sistem olarak ideal gaz ile gaza etkiyen dış parametreler (çevre sıcaklığı, çevre basıncı vb.) ile gazın durumunu belirleyen parametreler (gazın sıcaklıgı, gazın basıncı vb.)
Termodinamik denge durumunda sistem kendi içinde ufak tersinir değişimler (dalgalanma, fluktuasyon) geçirir.Fakat bu değişimler sistemin parametrelerine yansımaz, yansıdığı durumlarda da bu parametrelere bakarak sistemin evrim yonunu anlayamayız.H
içbir yazı/ resim izinsiz olarak kullanılamaz!! Telif hakları uyarınca bu bir suçtur..! Tüm hakları Çetin BAL' a aittir. Kaynak gösterilmek şartıyla siteden alıntı yapılabilir.The Time Machine Project © 2005 Cetin BAL - GSM:+90 05366063183 -Turkiye/Denizli
Ana Sayfa /index /Roket bilimi / E-Mail /CetinBAL/Quantum Teleportation-2
Time Travel Technology /Ziyaretçi Defteri /UFO Technology/Duyuru