IC 1805 ve IC 1848 - Kalp ve Ruh (Yürek ve Can) Bulutsuları

Gökadanın Kahraman Kolu'nda yer alan Kalp Bulutsusu (sağda) ve Ruh Bulutsusu (solda), birçok yıldızın oluşmakta olduğu bir bölgede bulunan iki parlak bulutsudur (yine de görebilmek için teleskop gerekir). IC 1805 (Kalp Bulutsusu), teleskopla bakıldığında koşan bir köpeğe benzediğinden bazen Koşan Köpek Bulutsusu (Running Dog Nebula) olarak da adlandırılır.

Kalp ve Ruh Bulutsuları. Görüntü boyutları: 5,3°x4,3°. DSS görüntüsü. © CalTech/Palomar

Kalp ve Ruh Bulutsuları İle Bağlantılı Bulutsular

Bu bölgedeki en önemli bulutsuların listesi aşağıdadır. IC 1805 ve IC 1848, bu bulutsuların en önemli iki tanesidir. IC 1795, IC 1805'in sağ tarafına bitişik parlak bir bulutsudur. NGC 896, IC 1795'in en parlak kısmıyla bağlantılı gözükmektedir. IC 1871, IC 1848'in sol tarafından hafifçe ayrılmış, küçük bir bulutsudur.

   1              2              3          4      5      6      7           8
Katalog         Eşlek         Gökada    Büyüklük  Tür Uzaklık Büyüklük  Diğer Adlar
Adı          Konsayıları    Konsayıları yaydakika       (ıy)    (ıy)
            SA (2000) DA     B°      E°
------------------------------------------------------------------------------------
NGC 896    02 25,5  +62 01  133,7   +1,1     5'    E    6150      9
IC 1795    02 25,8  +61 59  133,8   +1,1    30'    E    6150     55  
IC 1805    02 32,8  +61 27  134,7   +0,9   100'    E    6150    180     Kalp
IC 1848    02 51,4  +60 25  137,2   +0,9   105'    E    6550    200     Ruh
IC 1871    03 06,3  +60 40  138,7   +2,0    10'    E    6550     19

Sütun 1: Bulutsunun standart katalog adı.
Sütun 2: 2000 yılı için bahar açısı (sağ açıklık-SA) ve yükselim (dik açıklık-DA).
Sütun 3: Gökada boylamı (B) ve enlemi (E).
Sütun 4: Yaydakikası cinsinden açısal büyüklüğü.
Sütun 5: Bulutsunun sınıfı. E : Salma, R : Yansıma.
Sütun 6: Bulutsunun yaklaşık uzaklığı.
Sütun 7: Bulutsunun ışıkyılı cinsinden yaklaşık büyüklüğü.
Sütun 8: Bulutsunun diğer adı.

Kalp ve Ruh Bulutsuları İle Bağlantılı Yıldız Kümeleri

Kalp ve Ruh bulutsuları ile aynı bölgede olduğu bilinen yedi tane yıldız kümesi vardır. Bu kümelerden iki tanesi (IC 1805 ve IC 1848), bulutsularla çok yakından ilişkilidir ve aynı katalog numarasına sahiptirler. Gökyüzünün bu bölgesinde ünlü "Kılıç Kabzası" (Sword Handle) kümeleri de (h ve Ki Kahraman) yer almaktadır ki bunlar gökteki en parlak iki yıldız kümesidir.

   1                2              3           4       5       6          7
Katalog           Eşlek          Gökada    Büyüklük Uzaklık   Yaş    Diğer Adlar
Adı            Konsayıları     Konsayıları yaydakika (ıy)   (milyon
              SA (2000) DA      B°    E°                       yıl)
---------------------------------------------------------------------------------
Basel 10     02 18,9  +58 19  134,2  -2,6      2'    6350      40
NGC 869      02 19,0  +57 08  134,6  -3,8     18'    6800      12    h Kahraman 
NGC 884      02 22,4  +57 08  135,1  -3,6     18'    7650      11    Ki Kahraman 
IC 1805      02 32,8  +61 27  134,7  +0,9     20'    6150       7
NGC 957      02 33,4  +57 34  136,3  -2,7     10'    5900      11
Berkeley 65  02 39,0  +60 25  135,8  +0,3      5'    7400      10
IC 1848      02 51,2  +60 26  137,2  +0,9     18'    6550       7

Sütun 1: Kümenin standart katalog adı.
Sütun 2: 2000 yılı için bahar açısı (sağ açıklık-SA) ve yükselim (dik açıklık-DA).
Sütun 3: Gökada boylamı (B) ve enlemi (E).
Sütun 4: Yaydakikası cinsinden açısal büyüklüğü.
Sütun 5: Kümenin uzaklığı.
Sütun 6: Kümenin milyon yıl cinsinden yaklaşık yaşı.
Sütun 7: Kümenin diğer adı.

Kaynakça: Dias W, Alessi B, Moitinho A, Lépine J, (2002). New catalogue of optically
          visible open clusters and candidates. Astron and Astrophys, 389, 871.

Kalp ve Ruh Bulutsularının Haritası

Aşağıda bu bölgedeki bulutsuların ve yıldız kümelerinin bir haritası bulunmaktadır. Bu haritada ayrıca iki Maffei gökadası da (Maffei I ve Maffei II) işaretlenmiştir. Gözlerden epeyce gizlenmiş bu gökadaların ilk keşfedildiklerinde bulutsu oldukları varsayılmış ve hatta bulutsu olarak kataloglanmışlardı (Sharpless 191 ve Sharpless 197). Bunların, Kalp ve Ruh bulutsularının 15 milyon ışıkyılı gerisindeki gökadalar oldukları ancak daha sonraları keşfedilmiştir.

Kalp ve Ruh Bulutsularının Konumu

Bu iki bulutsunun uzaklıkları çok iyi saptanmıştır. Bunun asıl sebebi de bulutsuların merkezlerinde yıldız kümeleri olmasıdır (Eğer içinde bir yıldız kümesi bulunuyorsa, bir bulutsunun uzaklığını belirlemek çok daha kolay olmaktadır). Kalp ve Ruh bulutsuları, gökadanın Kahraman Kolu'nda 6000 ve 6500 ışıkyılı uzaklıkta yer almaktadırlar. Kahraman Kolu'nun bu bölümünde çok sayıda yıldız oluşum bölgesi bulunmakta ve birçok genç yıldız kümesi yer almaktadır.

Sağda - IC 1805 bölgesinin bir parçası olan IC 1795'in yakından görüntüsü. Bulutsunun en parlak bölümü ayrıca NGC 896 olarak sınıflandırılmıştır, çünkü bulutsunun ilk keşfedilen parçası orasıydı.

IC 1795. Görüntü boyutları: 0,5°x0,5°. DSS görüntüsü.

Aşağıda - h Kahraman (NGC 869 - sağda) ve Ki Kahraman (NGC 884 - solda) olarak bilinen yıldız kümesi çifti. Bu küme çifti ayrıca "Kılıç Kabzası" kümeleri olarak da tanınır (Kahraman Takımyıldızı'ndaki konumları dolayısıyla). Büyük bir ihtimalle bu bulutsularda oluşmamalarına rağmen, kümeler Kalp ve Ruh bulutsularının yakınında bulunmaktadır (Ki Kahraman, bulutsuların 1000 ışıkyılı arkasında gibi görünmektedir, h Kahraman ise daha yakındır).

h ve Ki Kahraman. Görüntü boyutları: 1,0°x0,8°. DSS görüntüsü.