Suyılanı Üstkümesi - Cetin BAL - GSM:+90 05366063183

Suyılanı Üstkümesi, Erboğa Üstkümesi ile birlikte, Başak Üstkümesi'ne en yakın iki üstkümeden biridir. Üstküme, yaklaşık 100 milyon ışıkyılı uzunluğundadır ve Suyılanı Kümesi (A1060) olarak da bilinen tek bir zengin gökada kümesi içerir. Aşağıdaki harita, gökyüzünde Suyılanı Üstkümesi merkezli bölgede yer alan 16. kadirden (En Önemli Gökadalar Kataloğu'na göre - Principal Galaxies Catalogue) daha parlak tüm gökadaları göstermektedir. Burası çok etkileyici bir üstküme değildir. Üstkümede göze çarpan yegane özellikler Suyılanı Kümesi ve oldukça küçük olan Pompa Kümesi'dir.

Suyılanı Üstkümesi'nin başlıca gökada kümelerinin listesi aşağıdadır. Başak Üstkümesi gibi, Suyılanı Üstkümesi de tek bir zengin küme içerir. O da A1060 veya Suyılanı Kümesi'dir. Kümenin zenginlik sınıfı, Başak Kümesi ile aynı sayıda gökada içerdiği anlamına gelen 1'dir.

Suyılanı Üstkümesi'ndeki diğer büyük gökada gruplarından bazılarının listesi aşağıdadır. Bu gruplar tipik olarak yalnızca 10 civarında büyük gökada içerirler. Buradaki tek istisna, yaklaşık 30 büyük gökada içeren Pompa Kümesi'dir.

  1              2       3        4         5       6        7
 Grup              Eşlek      Kırmızıya    Uzk. Zenginlik Notlar
 Adı            Konsayıları     Kayma      mıy                    
                SA       DA       z                            
NGC3054       09 58,0  -27 24   0,0077     105                         
NGC3087       09 59,0  -32 48   0,0081     115                        
NGC3250/3318  10 28,0  -40 12   0,0084     115                        
NGC3256/3261  10 28,0  -44 06   0,0079     110                        
Pompa         10 30,0  -34 30   0,0094     130                        
NGC3263/3366  10 32,0  -44 24   0,0090     125                        
NGC3347       10 42,0  -36 48   0,0092     130                        
NGC3393/3463  10 55,0  -25 18   0,0119     165                        
NGC3557       11 10,0  -37 30   0,0089     125

Suyılanı Üstkümesi'nin üç boyutlu haritası aşağıdaki gibidir. Harita, üstkümedeki en büyük 250 gökadanın gerçek gösterimidir. Haritanın merkezinde, hakim olan Suyılanı Kümesi (A1060) yer alır. Üstkümenin bize en yakın kısmı, dikkat çekici birçok başka gökada gruplarının yer aldığı sol üst taraftaki bölgedir.

A1060 - Suyılanı Kümesi

Suyılanı Kümesi, Başak Kümesi ve Erboğa Kümesi (A3526) ile birlikte, 200 milyon ışıkyılı içerisindeki en büyük üç gökada kümesinden biridir. Kümenin bir fotoğrafı aşağıdadır. Gökadalar burada küçük beyaz damlalar gibi gözükmektedirler. Çünkü küme gökyüzünde 2 derecelik bir alana yayılmıştır ve resimde birçok soluk ön plan yıldız yer almaktadır. Resmin ortasındaki parlak turuncu yıldız, 480 ışıkyılı uzaklıkta, beşinci kadirden bir kırmızı dev olan HR4162'dir.

Suyılanı Üstkümesinin Bilimsel İncelemesi

Büyük bir üstküme olmadığından, Suyılanı Üstkümesi hiçbir zaman çok büyük bir ilgi çekmemiştir. Bu üstküme, genellikle daha büyük komşusu Erboğa Üstkümesi ile birlikte incelenmiştir. Tipik bir örnek, Costa, Numes, Pellegrini, Wilmer, Chincarini ve Cowan tarafından gökyüzünün bu bölgesindeki gökadaların dağılımını inceleyen bu bildiridir.

Bununla birlikte, Suyılanı ve Erboğa üstkümelerinin ikisini birden inceleyen yazarların çoğu, bu iki üstkümenin birbirinden ayrı yapılar olduğu konusunda hemfikirdir. Costa, Wilmer, Pellegrini ve Chincarini, ikinci bir bildiride, bu iki üstkümeyi ayrı kabul ettiklerini açıkça belirtmişlerdir. Yine de bu iki üstküme tamamen bağlantısız değildir. Her ikisi de Başak Üstkümesi'ne bağlıdır ve bölgenin tamamını "Başak-Suyılanı-Erboğa Üstkümesi" olarak kabul etmek oldukça yaygın bir görüştür.

Bize en yakın zengin gökada kümelerinden biri olduğundan, Suyılanı Kümesi birçok vesile ile incelenmiştir. Tipik bir örnek Richter tarafından 1989'da yapılan, Suyılanı Kümesi'ndeki gökadaları listeleyen bildiridir. Diğer bir örnek, Fitchett ve Merritt'in kümedeki gökadaların devinimlerini inceleyen bildiridir.
Daha verimsiz bir küme olmasına rağmen, Pompa Kümesi de arada sırada incelenmektedir. Tipik bir örnek, Hopp ve Materne tarafından 1985 yılında yayımlanan bir incelemedir. Daha yakın tarihli bir inceleme de 2000 yılında Nakazawa, Makishima, Fukazawa ve Tamura tarafından yapılmıştır.

Pompa Kümesi

Suyılanı Üstkümesi'nin en zengin ikinci kümesi olmasına rağmen, Pompa Kümesi etkileyicilik bakımından Suyılanı Kümesi'ne yakın bile değildir. Bu küme, Ocak Üstkümesi kümelerine benzemektedir.
Sıyılanı Kümesi gibi, Pompa Kümesi de çok iyi fotoğraf vermez. Buradaki gökadalar, gökyüzünde bir derecelik bir alana yayılmışlardır, bu yüzden de fotoğrafta bir sürü ön plan yıldız görünmektedir. Merkezdeki büyük gökada, kocaman bir eliptik olan NGC 3268'dir.