Gaz gezegene inecek olan için kritiktir. Yörüngeden alçalmak eşsiz bir dengeleme işi, motorun gücünün kesilmesiyle eksozun sağladığı itki kaybolur ve bu aracı yavaşlatır. Bu iniş takımları yer ile buluşuncaya dek böyle sürer.
Apollo Ay Modülü iniş motoru, tüm zamanların gaz şampiyonu, 1968-72 arasında başarılı şekilde 6 iniş gerçekleştirdi. Basit olan bu motor, biraraya gelince tutuşan korozif yakıt ve oksitlendirici yakıyor ve pompa gereksinimini ortadan kaldıran basınçlı tanklarla besleniyordu.
Geliştirilmekte olan CECE roket
motoru. Soldaki küçük resimlerde roketin gaz seviyesindeki değişimler
gözüküyor
NASA gelecek on yılda Ay’a dönmeyi planlıyor. Bunu da Apollo’nun Ay yüzeyine götürdüğü kütleden daha azını götürerek yapmak istiyor. Bu da daha yüksek başarımlı motorlar demek. Marshall Uzay Uçuş Merkezi’nden Tony Kim Apollo Ay Modülü iniş motorlarının çok iyi olduğunu fakat yine de gelecekte planladıkları uçuşlar için yeterli başarıma sahip olmadığını söylüyor.
Gelecek kuşak ay iniş araçları teknolojileri geliştirmek için, NASA’nın
iki merkezindeki (Alabama’daki Marshall Uzay Uçuş Merkezi ve Ohio’daki
Glenn Araştırma Merkezi) mühendisler, Genel Genişletilebilir Kriyojenik
Motor (Common Extensible Cryogenic Engine): CECE’nin geliştirilmesine
destek veriyorlar.
CECE’nin çekirdeği Ay’a 1966-68 arasında yedi Surveyor’u uçurmak için daha sonra da başka görevlerde 2.2 milyon saniye toplam çalışma süresine sahip RL10 motoruna dayanıyor. RL1, Ay Modülü motorundan çok daha güçlü ve karmaşık. Süper soğuk izole edilmiş tanklarda sıvı halde saklanan hidrojen ve oksijeni yakıyor. Bunlar yalnız yüksek enerjili iticiler değil aynı zamanda da orjinal Ay Modülüne göre çevre dostu yakıtlar.
Şimdi talep edilen motorlarda bazı yeni şeyler aranıyor: uzayaracı
kaptanının itkiyi %100′den %10′a ayarlayabilmesi. Fakat bunu yapmak
arabanızın gaz pedalını indirip kaldırmak kadar kolay değil. Çoğu roket
motorunda olduğu gibi RL10 tam güç için tasarlandı. Neredeyse yaşayan bir
organizma gibi, bir bölgedeki değişimler vücudun diğer bölgelerinde de
hissediliyor. Örnek olarak, düşük güçte, sıvı hidrojen yavaşlayabilir ve
soğutma hattında* buharlaşır, muhtemelen motor stop eder.
Yapılan çalışmalar gazı ayarlamanın mümkün olduğunu gösterdi.
Temel mesele “sarsıntı”. Bir şeyler motorun saniyede 100 defa titreşmesine neden oluyor. Araştırmacılar sorunu inceleyip gidermek amacıyla Deneme 1.5‘i gerçekleştirdiler: bu deneme enjektör plağında hal değiştiren ve düşük gaz seviyelerinde normal akışı engelleyen, oksijen buharını kesiyor.
Enjektör ve valflerin performansını artırıcı modifikasyonlar üzerine
çalıştıklarını söyleyen Kim, CECE’nin aynı zamanda 1/5 gaz seviyesinde
kararlı (sarsıntısız), 1/11 gaz seviyesinde ise işletilebilir (biraz
sarsıntılı) olduğunu kanıtladı.
CECE uzay için hazır değil, fakat teknoloji geliştirmek için önemli bir test alanı. Bu çalışma gelecek ay araçlarının tasarımını etkileme potansiyeline sahip.
kaynak: science.nasa.gov
Hiçbir yazı/ resim izinsiz olarak kullanılamaz!! Telif hakları uyarınca bu bir suçtur..! Tüm hakları Çetin BAL' a aittir. Kaynak gösterilmek şartıyla siteden alıntı yapılabilir.
The Time Machine Project © 2005 Cetin BAL - GSM:+90 05366063183 - Turkiye / Denizli
Ana Sayfa /
index /Roket bilimi /
E-Mail /CetinBAL/Quantum Teleportation-2
Time Travel Technology /Ziyaretçi Defteri /UFO Technology/Duyuru